თამარ ჭავჭავაძე

ვიკიპედიიდან, თავისუფალი ქართულენოვანი ენციკლოპედიიდან

გადასვლა: ნავიგაცია, ძიება

თამარ ჭავჭავაძე (დ. 16 ოქტომბერი 1896 , ყვარელი — 20 აპრილი 1968, თბილისი), ქართველი მსახიობი, თანამედროვე ქართული სასცენო ხელოვნების ერთ-ერთი ფუძემდებელი. კოტე მარჯანიშვილის მოწაფე და მიმდევარი. საქართველოს სსრ სახალხო არტისტი (1943).

1917-19 წწ. სწავლობდა ხარკოვის უნივერსიტეტის ისტორიულ-ფილოლოგიურ ფაკულტეტზე და, პარალელურად, პ. ლებედინსკის თეატრ-სტუდიაში. 1919-21 წწ. სწავლობდა თბილისში, ჯერ ნ. მიხაილოვსკის, შემდეგ კი — ნ. ხოდოტოვის დრამატულ სტუდიებში. 1920-28 და 1942-64 წწ. იყო რუსთაველის თეატრის მსახიობი, შემდეგ მონაწილეობდა მეორე სახელმწიფო თეატრის (ქუთაისი, 1928; 1933 წლიდან მარჯანიშვილის თეატრი) ჩამოყალიბებასა და მუშაობაში 1928-42 წწ. 1964-68 მოღვაწეობდა სოხუმის თეატრში.

ჭავჭავაძის ადრეული როლებიდან აღსანიშნავია ლაურენსიას სახე მარჯანიშვილის მიერ 1922 წ. დადგმულ ლოპე დე ვეგას „ცხვრის წყაროში“, რომელმაც ქართულ სცენაზე განაახლა ტრაგედია. გმირული პათოსით, ლირიზმით, უშუალობით, მგზნებარე ტემპერამენტით გამოირჩევა ჭავჭავაძის როლები: სალომე (უაილდის „სალომე“), ლამარა („ლამარა“, ვაჟა-ფშაველას ნაწარმოებთა მიხედვით), ბეატრიჩე (შელის „ბეატრიჩე ჩენჩი“), ემილია (შექსპირის „ოტელო“), ლედი მილფორდი (შილერის „ვერაგობა და სიყვარული“), მარგარიტა (დიუმა-შვილის „მარგარიტა გოტიე“), ზეინაბი (სუმბათაშვილ-იუჟინის „ღალატი“), ქეთევანი (ყაზბეგის „ქეთევან დედოფალი“), იოკასტე (სოფოკლეს „ოიდიპოს მეფე“), სინათა („ბახტრიონი“, ვაჟა-ფშაველას მიხედვით) და სხვ. მსახიობის რეპერტუარში მნიშვნელოვანი ადგილი ეჭირა კომედიურ როლებს: დიანა (ლოპე დე ვეგას „სხვისთვის სულელი, თავისთვის ჭკვიანი“), მადამ სან-ჟენი (გ. სარდუსა და მოროს „მადამ სან-ჟენი“), დარეჯანი (მოსაშვილის „მისი ვარსკვლავი“) და სხვ. ჭავჭავაძემ შექმნა თანმამედროვე ქალთა რეალისტური სახეებიც: ტატიანა (ლავრენიოვის „რღვევა“), ბაილი (ჩიანელის „ბაილი“), პელაგია ნილოვნა (მოსაშვილის „სადგურის უფროსი“) და სხვ.

ჭავჭავაძე ასევე იყო მხატვრული კითხვის ოსტატი. 1926 წლიდან იღებდნენ კინოშიც. ფილმები: „დინა ძაძუ“ (1926, თავადის ქალი), „ქეთო და კოტე“ (1948, ხანუმა) და სხვ. დაჯილდოვებული იყო არაერთი ორდენითა და მედლით.

• ცუცქირიძე, შ., ქსე, ტ. 11, გვ. 377-78. თბ., 1987

ნანუკა ხუსკივაძე

ვიკიპედიიდან, თავისუფალი ქართულენოვანი ენციკლოპედიიდან

გადასვლა: ნავიგაცია, ძიება

ნანუკა ხუსკივაძე (*25 დეკემბერი, 1965) – ქართველი მსახიობი.

რუსთაველის თეატრის მსახიობია 1986 წლიდან. აღსანიშნავი როლებია: დარიკო, ვერიჩკა ("სამანიშვილის დედინაცვალი"), ანა ("ანა ფრანკის დღიური"), ისკრა ("ამაღამ მგონი იქნება ქარი"), ოფელია ("ჰამლეტი"), მარტირიო ("ბერნარდა ალბას სახლი"), ელისაბედი ("მარიამ სტიუარტი"), სმერალდინა ("ქალი გველი"), ლალი ("მერე რა რომ სველია სველი იასამანი"), პამპლა ("კაცია ადამიანი"), მარია ("როგორც გენებოთ ანუ შობის მეთორმეტე ღამე"), მალენა ("ჯარისკაცი, სიყვარული, დაცვის ბიჭი და... პრეზიდენტი");

ლიკა ქავჟარაძე

ვიკიპედიიდან, თავისუფალი ქართულენოვანი ენციკლოპედიიდან

გადასვლა: ნავიგაცია, ძიება

კადრი ფილმიდან "ნატვრის ხე"

ლიკა ქავჟარაძე (დ. 26 ოქტომბერი, 1959, თბილისი) — ქართველი კინომსახიობი. ცნობილია მთავარი როლით თენგიზ აბულაძის ფილმში "ნატვრის ხე".

ბიოგრაფია [რედაქტირება]

1973 წელს დაამთავრა თბილისის სახელმწიფო კონსერვატორია ფორტეპიანოს განხრით. 1972 წლიდან მოიწვიეს კინოსტუდია "ქართულ ფილმში".

ფილმოგრაფია [რედაქტირება]

ლიკა ქავჟარაძე ფილმიდან ნატვრის ხე (ფილმი)

• Die Kavkasische Nacht (Lit, 1998)
• მხოლოდ ერთხელ (1994)
• ჩაკლული სული (ნატო წერეთელი) (1994)
• ოქროს ობობა (ელა) (1992)
• სპირალი (ლია რამიშვილი) (1990)
• ვამეხი მოდის (დაკარგული საგანძურის საძებნელად) (ლალი) (1988)
• ჭიდაობას რა უნდა (გიული) (1986)
• ოჯახი (1985)

• დიმიტრი II (დედოფალი ნანა) (1982)
• მუდმივი მეგობარი (შეხვედრამდე მეგობარო...) (1980)
• დიუმა კავკასიაში (რუს., 1979)
• სათადარიგო ბორბალი (1978)
• პეპელა (გოგონა) (1977)
• ნატვრის ხე (მარიტა) (1976)
• კავკასიური რომანსი (მარჯანი) (1975)
• სიყვარული, ივერია და... (1975)
• მშვენიერი კოსტუმი (ელისო) (1973)

რესურსები ინტერნეტში [რედაქტირება]

• ლიკა ქავჟარაძე ქართული ფილმოგრაფიის გვერდზე

ეს სტატია პიროვნების შესახებ ესკიზია. თქვენ შეგიძლიათ შეავსოთ იგი.

მოძიებულია "http://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90_%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%9F%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%AB%E1%83%94"-დან

კატეგორია: დაუსრულებელი სტატიები პიროვნების შესახებ | ქართველები | ქართველი მსახიობები | დაბადებული 1959

სესილია თაყაიშვილი

ვიკიპედიიდან, თავისუფალი ქართულენოვანი ენციკლოპედიიდან

გადასვლა: ნავიგაცია, ძიება

სესილია თაყაიშვილი

სესილია დიმიტრის ასული თაყაიშვილი (დ. 17 სექტემბერი, 1906, ბათუმი ― გ. 21 მაისი, 1984), ქართველი მსახიობი. საბჭოთა კავშირის სახალხო არტისტი (1966).

სექციების სია [დამალვა] 1 ბიოგრაფია 2 ფილმოგრაფია 3 ლიტერატურა 4 რესურსები ინტერნეტში

ბიოგრაფია [რედაქტირება]

1926 დამთავრა ა. ფაღავას დრამატული სტუდია თბილისში და იმავე წელს ჩაირიცხა რუსთაველის სახელობის თეატრში. 1930-1966 წლებში მარჯანიშვილის სახელობის თეატრის მსახიობი იყო.

თაყაიშვილი ქართული თეატრის რეალისტური აქტიორული ხელოვნების ბრწყინვალე წარმომადგენელია. მის შემოქმედებას ახასიათებს გულწრფელობა, ფსიქოლოგიური სიღრმე, მაღალი პროფესიული კულტურა, დახვეწილი იუმორი, ჩინებული აქტიორული ტექნიკა. განსაკუთრებულ წარმატებას მიაღწია სახასიათო როლების შესრულებაში. ქართულ სცენაზე 120-მდე როლი განასახიერა. მათ შორის ქრისტინე (დადიანი "ნინოშვილის გურია"), გვირისტინე (კაკაბაძის "კოლმეურნის ქორწინება"), ოლღა (დუმბაძისა და ლორთქიფანიძის "მე ბებია, ილიკო და ილარიონი"), სიუზონი (ბომარშეს "ფიგაროს ქორწინება"), კატარინა (შექსპირის "ჭირვეული ცოლის მორჯულება"), ელისაბედ დედოფალი (შილერის "მარია სტიუარტი") და სხვა. თაყაიშვილის დიდი ღვაწლი მიუძღვის ქართული საესტრადო ხელოვნების განვითარებაში.

1948 წლიდან მოღვაწეობს კინოში. შეასრულა მანანას ("ჭირვეული მეზობლები", 1949), ვასასის ("ჩვენი ეზო", 1956), ელპიტეს ("საბუდარელი ჭაბუკი", 1956), ოლღას ("მე, ბებია, ილიკო და ილარიონი", 1962), ბორდოხანის ("დიდოსტატის მარჯვენა", 1969), მარადიას ("ნატვრის ხე", 1977), ასინეთას ("დათა თუთაშხია") და სხვა როლები. დაჯილდოებულია შრომის წითელი დროშის ორდენითა და მედლებით.

დაკრძალულია თბილისში, საბურთალოს საზოგადო მოღვაწეთა პანთეონში.

ფილმოგრაფია [რედაქტირება]

კადრი ფილმიდან:"მე, ბებია, ილიკო და ილარიონი"

სესილია დაბადებიდან 100 წლისთავისადმი მიძღვნილი საღამო მარჯანიშვილის თეატრში

• 1945 — „ჭირვეული მეზობლები“
• 1948 — "ქეთო და კოტე"
• 1956 — "ხინჯი"
• 1956 — "ჩრდილი გზაზე"
• 1957 — "ჩვენი ეზო"
• 1958 — "საბუდარელი ჭაბუკი"
• 1958 — "სხვისი შვილები"
• 1962 — "მე, ბებია, ილიკო და ილარიონი"
• 1963 — "თოჯინები იცინიან"
• 1965 — "ჯილდო" (ნოველა კინოალმანახში "წარსულის გვერდები")
• 1965 — "პიერი — მილიციის თანამშრომელი"
• 1965 — "მე ვხედავ მზეს"
• 1966 — "ბოდიში, თქვენ გელით სიკვდილი"
• 1967 — "მალე გაზაფხული მოვა"
• 1968 — "ქალაქი ადრე იღვიძებს"
• 1969 — "არ დაიდარდო!"
• 1969 — "ფილატელისტის სიკვდილი"
• 1969 — "დიდოსტატის მარჯვენა"
• 1970 — "საზღვრები"
• 1970 — "დაისი"
• 1970 — "ჩემი ქალაქის ვარსკვლავი"
• 1972 — "როცა აყვავდა ნუში"
• 1972 — "ნერგები"
• 1972 — "ბებერი მეზურნეები"
• 1973 — "ძახილი"
• 1975 — "არ დაიჯერო, რომ აღარ ვარ"
• 1976 — "ქალაქი ანარა"
• 1977 — "დათა თუთაშხია"
• 1977 — "ნატვრის ხე"
• 1984 — "ცისფერი მთები, ანუ დაუჯერებელი ამბავი"

ლიტერატურა [რედაქტირება]

• თვალჭრელიძე ტ., სესილია თაყაიშვილი, თბ., 1978;
• ურუშაძე ნ., სესილია თაყაიშვილი, თბ., 1962;
• ქსე, ტ. 4, გვ. 594, თბ., 1979

ლია ელიავა

ვიკიპედიიდან, თავისუფალი ქართულენოვანი ენციკლოპედიიდან

გადასვლა: ნავიგაცია, ძიება

ლია ელიავა
დაბადების სახელი	ლია ელიავა
დაბადების ადგილი	თბილისი, საქართველო, სსრკ
დაიბადა	28 მაისი, 1934
გარდაიცვალა	8 ოქტომბერი, 1998 თბილისი, საქართველო
შემოქმედების წლები	1956 - 1998

ლია ელიავა (დ. 28 მაისი, 1934, თბილისი ― გ. 8 ოქტომბერი, 1998), ქართველი მსახიობი, საქართველოს სახალხო არტისტი.

ბიოგრაფია [რედაქტირება]

დაიბადა თბილისში 1934 წლის 28 მაისს. საშუალო სკოლის დამთავრების შემდეგ სწავლა განაგრძო მოსკოვის ა. ლუნაჩარსკის სახელობის სახელმწიფო თეატრალურ ინსტიტუტში, რომელიც დაამთავრა 1955 წელს. ამავე წლიდან კინოსტუდია „ქართული ფილმის“ მსახიობია. 1960 წელს მიღებული აქვს საქართველოს დამსახურებული არტისტის, ხოლო 1976 წელს საქართველოს სახალხო არტისტის წოდება. 1956 წლიდან იღებენ კინოში. ბევრ ფილმში მას პარტნიორობას უწევს მეუღლე — პოპულარული ქართველი მსახიობი ოთარ კობერიძე. ლია ელიავა გარდაიცვალა 1998 წლის 8 ოქტომბერს.

შემოქმედება [რედაქტირება]

გადაღებულია ფილმებში:

• „ჩრდილი გზაზე“, 1956 - ნინო
• „ბაში-აჩუკი“, 1956 - მზისა და მთვარისა
• „ქალის ტვირთი“, 1957 - ქეთო
• „მამლუქი“, 1958 - ზეინაბი
• „განაჩენი“, 1959 - ნანი
• „შეწყვეტილი სიმღერა“, 1960 - ელიკო
• „ირისთონის შვილი“, 1960 - ანა ცალიკოვა
• „ჭიაკოკონა“, 1961 - ირმა
• „საღამო მშვიდობისა“, 1962 - ანა
• „ზღვის შვილები“, 1964 - ლეილა
• „მე ვხედავ მზეს“, 1965 - ქეთო
• „ქალაქი ადრე იღვიძებს“, 1967 - მელიტა
• „მალე გაზაფხული მოვა“, 1967 - ნატო
• „მზიანეთი“, 1969
• „ძმები საროიანები“, 1969 - თაკუ
• „თეთრი ქვები“, 1972 - მარიამი
• „მე და ჩემი მეზობლები“, 1972
• „ლაზარე“, 1973 - დედინაცვალი
• „ღამის ვიზიტი“, 1974
• „გაქცევა გათენებისას“, 1975 - კოწია ერისთავის მეუღლე
• „სალამურის ხმა“, 1975 - საიალი
• „არ დაიჯერო, რომ აღარ ვარ“, 1975 - მხატვარი
• „სინემა“, 1975 - მსახიობი ამირეჯიბი
• „იყო და არა იყო რა“, 1977
• „დათა თუთაშხია“, 1978 - თიკო ორბელიანი
• ”მოხუცი მემანქანე“, 1981
• „იცოცხლე გენაცვალე“, 1981
• „სიბრძნის კარავი“, 1982
• „ცისფერი მთები ანუ დაუჯერებელი ამბავი“, 1982 - მსახიობი
• „წიგნი ფიცისა“, 1983
• „ჩიორა“, 1984
• „ვინ არის მეოთხე?“, 1985
• „ოჯახი“, 1985
• „ბაგრატიონი“, 1985
• „ორომტრიალი“, 1986
• „Как дома, как дела?“, 1987
• „სპირალი“, 1990
• „მხოლოდ სიკვდილი მოდის აუცილებლად“, 1992
• „ანთიმოზ ივერიელი“, 2001

დოდო ჭიჭინაძე

ვიკიპედიიდან, თავისუფალი ქართულენოვანი ენციკლოპედიიდან

გადასვლა: ნავიგაცია, ძიება

დოდო ჭიჭინაძე

დოდო ჭიჭინაძე – (დ. 28 დეკემბერი, 1924, ქუთაისი – გ. 3 ნოემბერი, 2009, თბილისი) — ქართველი კინო- და თეატრის მსახიობი. საქართველოს დამსახურებული არტისტი (1960). საქართველოს სახალხო არტისტი (1976).

1944-45 დაამთავრა საქართველოს კინოსტუდიასთან არსებული კინომსახიობის სტუდია. 1950 წლიდან კ. მარჯანიშვილის თეატრის მსახიობია.